1باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان، واحد میانه، دانشگاه آزاد اسلامی، میانه، ایران
2گروه علوم و مهندسی آب، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
3گروه مهندسی آب، دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه گیلان، رشت، ایران
چکیده
مدیریت آبیاری، تعیین کارایی مصرف آب و ارایه راهکارهای کارآمد برای افزایش بهرهوری منابع آب محدود، مبتنی بر برآورد صـحیح عملکـرد محصـول و میـزان واقعی آب مصرفی است که اندازهگیری دقیق آنها بدون استفاده از ابزار مناسب، بسیار دشوار مـیباشـد. در این راستا شبکه آبیاری و زهکشی درودزن استان فارس بر اساس اراضی تحت پوشش یک آبگیر، در محیط GIS به 86 واحد مطالعاتی تقسیم گردید و اجزای بیلان آب و عملکرد محصول در هر یک از واحدهای مکانی، در دوره 10 ساله (2010-2000)، توسط مدل اگروهیدرولوژیکی- توزیعی SWAP و با کمک برنامهنویسی در محیط MATLAB برآورد شد. عملکرد گندم در شبکه درودزن با دقت قابل قبولی توسط مدل توزیعی SWAP، شبیهسازی گردید. پس از اعتبارسنجی مدل، اجزای بیلان آب توسط مدل واسنجی شده، شبیهسازی و متوسط بهرهوری آب در شبکه درودزن برآورد شد. نتایج نشان داد با وجود کاهش میزان آب کاربردی در شبکه، بهرهوری آب افزایش یافته است یعنی میتوان با مدیریت آب، محصول بیشتری تولید نمود. برآورد اجزای بیلان آب و عملکرد محصول در شبکه به خصوص در شرایط بحران و کمبود آب که باید بالاترین بهره ممکن از آبهای قابل دسترس حاصل گردد، میتواند برای ارزیابی مدیریت آب کشاورزی و یافتن راهکارهای افزایش کارایی مصرف آب راهگشا باشد.
1Young Researchers and Elite Club, Miyaneh Branch, Islamic Azad University, Miyaneh, Iran
2Water Sciecne and Engineering Department, Science and Research Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran
3Water Engineering Department, University of Guilan, Rasht, Iran
چکیده [English]
Irrigation management, water use efficiency determination and provision of efficient solutions for increasing of limited water resources productivity are based on accurate estimation of crop yield and actual water consumption which its exact measurment is very difficult without proper tools. In this regard, Doroudzan irrigation and drainage network of Fars Province in Iran was divided into 86 simulation units using GIS. Water balance components and crop yield were determined in each spatial unit during a 10-year period (2000-2010) using distributed SWAP model and through MATLAB software programming. There was good correlation between the observed and simulated wheat yield amounts in each simulation unit. After validating of the model, the water balance components were simulated by calibrated model and the average water productivity in the Doroudzan network was estimated. The results showed despite decrement in water use in the network, water productivity has been increased means that higher yield can be produced by water managenment. Estimating of water balance components and yield production in the network, especially in crisis situations and water deficit condition can be used for agricultural water management evaluation and finding ways to increase water use efficiency.
ابتدای صفحه